Ο ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΣ ΠΥΡΓΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΑΥΛΟΥ ΣΤΗ ΝΕΑ ΦΩΚΑΙΑ.

 

            Ο πέτρινος αυτός πύργος δεσπόζει στην κορυφή του λόφου που βρίσκεται στο λιμάνι της Νέας Φώκαιας στην χερσόνησο της Κασσάνδρας Χαλκιδικής. Δεν είναι γνωστή η χρονολογία κατά την οποία κτίστηκε αλλά ως πιο πιθανή, θεωρείται αυτή του έτους 1407 όταν ο αυτοκράτορας Ιωάννης Παλαιολόγος παραχώρησε αυτή την έκταση στη μονή του Αγίου Παύλου του Αγίου Όρους.

 Οι διαστάσεις του πύργου είναι 7 Χ 7 μέτρα ενώ το ύψος του είναι 17 μέτρα. Είναι ο μοναδικός ανάμεσα σε αρκετούς ακόμη πύργους που διατηρείται σήμερα έως τις επάλξεις της κορυφής του. Κτίστηκε με υλικά αρχαίων οικημάτων που ήταν διάσπαρτα στην περιοχή για την προστασία του μετοχίου της μονής του Αγίου Παύλου. Δίπλα του ακριβώς υπάρχει ο ναός των Α. Αποστόλων που χτίστηκε το 1868. Επίσης κάτω από τον πύργο υπάρχουν διάφορα ευρήματα που χρονολογήθηκαν τον 17ο αιώνα.

Κατά τους προϊστορικούς χρόνους στο ίδιο σημείο είχε αναπτυχθεί οικισμός που χρονολογείται γύρω στο 5000 π.χ.  Άκμασε για σχεδόν 3000 χρόνια μέχρι την εποχή του χαλκού. Φαίνεται όμως από διάφορα αρχαιολογικά ευρήματα ότι μετά από πολλές καταστροφές, κατά την περίοδο του 1000 π.χ. δεν υπήρχε πλέον εκεί καμμιά ανθρώπινη δραστηριότητα.

Κατά τις αρχαιολογικές ανασκαφές του 1996 στις έρευνες ανακαλύφθηκε στο εσωτερικό του πύργου ένα στρώμα πυρκαγιάς που αποδίδεται χρονολογικά στο 1821 όταν πυρπολήθηκε κατά την διάρκεια της επανάστασης. Είναι γνωστό άλλωστε ότι εκεί είχε εγκαταστήσει το αρχηγείο του ο αρχηγός της επανάστασης στην Χαλκιδική Εμμανουήλ Παππάς.

                                                                                 Απρίλιος 2021

                                                           Κείμενο και φωτογραφίες : Σάκης Μπιλέτσιος